නවත ම විද්යා ලිපිය ~ Latest Science Article
අභ්යවකාශයේදී ගගනගාමීන් ශාක වගා කරන්නේ කෙසේද?
අභ්යවකාශ ගවේෂණය යනු මිනිස් ඉතිහාසයේ අතිශයින් සුවිශේෂී හා තාක්ෂණිකව දියුණු ක්ෂේත්රයකි. මෙම ගවේෂණයේදී ගගනගාමීන්ට ආහාර සැපයීම යනු ඉතා වැදගත් අංගයකි. පෘථිවියෙන් ආහාර රැගෙන යාම පමණක්…
සතුන්ගේ ලෝකය ~ Animal's World
කලුම කලු පාට මායාකාරී Ayam Cemani කුකුළා
ආයුබෝවන්! අද අපි කතා කරන්නේ ලෝකයේ ඉතාමත් විශේෂ කුකුළු වර්ගයක් ගැන. ඒ තමයි Ayam Cemani…
පිිරිමි සිංහයින්ට කේශර තිබෙන්නේ ඇයි?
ආයුබෝවන්! අද අපි ලස්සන ප්රශ්නයක් ගැන කතා කරමු. ඔයා කවදා හරි සිංහයෙක් දිහා බලලා “මේ…
සංචාරක පක්ෂීන්: අපව සොයා එන කුරුලු යාලුවෝ
නිරිත දිග මෝසම් සුළං වාරය අවසාන වෙත්ම දහස් ගණන් සංචාරක පක්ෂීන් ලොව නා නා ප්රදේශවල සිට ලංකාවට ඇදෙන්නට පටන් ගැනිණි.…
“චීටා” – වේගයෙන් ම දුවන බිලාල කුලයේ චණ්ඩියා
බිලාල කුලයට අයත් චීටා වේගවත් ධාවකයෙක්. හින්දි භාෂාවෙන් ලප සහිත යන අර්ථය ඇතුවත්, සංස්කෘත භාෂාවෙන් චිත්රකක යන අදහස් ඇතුවද මෙම…
අභ්යවකාශය ~ Outer Space
අභ්යවකාශයේ රික්තය තුළ මිනිස් සිරුරට කුමක් සිදුවේද?
ඔබ අභ්යවකාශය ගවේෂණය කරන ගගනගාමියෙක් යැයි සිතන්න. ඔහ්! ඔබ අහම්බෙන් ඔබේ අභ්යවකාශ යානයේ වායු අගුලෙන් ඉවතට විසි වී ඇත. ඔබ…
ජල රොකට්ටු ශූරයෝ – අ/ තෝඩාමඩුව විද්යාලය – 2023
ජලස සහ වාතය භාවිතා කරමින්, ඉවත දමන හිස් බීම බෝතල් මඟින් නිර්මාණය කරන ජල රොකට්ටුවක් සාර්ථක ලෙස මීටර් පනහකට වඩා…
පෘථිවිය වටා සූර්යයා ගමන් කරනවාද? ඇමෙරිකානුවන්ගේ මතය සහ විද්යාත්මක යථාර්ථය
විශ්වය ගැන අපි හිතන විදිහ බොහෝ විට අපේ දැනුම මත රඳා පවතිනවා. ඒත්, සමහර වෙලාවට ඒ දැනුම එක්කෝ පැරණි විශ්වාසවලින් බලපෑම් ලබනවා, නැත්නම් අධ්යාපනයේ ඌනතාවයන් නිසා වැරදි වෙනවා. ඇමෙරිකා එක්සත් ජනපදය වගේ දියුණු රටක වුණත්, සමහර අය හිතනවා පෘථිවිය වටා සූර්යයා ගමන් කරනවා කියලා. මේ ලිපියෙන් අපි ඒ ගැන තොරතුරු…
අභ්යවකාශයේදී ගගනගාමීන් ශාක වගා කරන්නේ කෙසේද?
අභ්යවකාශ ගවේෂණය යනු මිනිස් ඉතිහාසයේ අතිශයින් සුවිශේෂී හා තාක්ෂණිකව දියුණු ක්ෂේත්රයකි. මෙම ගවේෂණයේදී ගගනගාමීන්ට ආහාර සැපයීම යනු ඉතා වැදගත් අංගයකි. පෘථිවියෙන් ආහාර රැගෙන යාම පමණක් දිගුකාලීන අභ්යවකාශ මෙහෙයුම් සඳහා ප්රමාණවත් නොවන බැවින්, අභ්යවකාශයේදී ශාක වගා කිරීමේ හැකියාව විද්යාඥයන්ගේ අවධානයට ලක්ව ඇත. මෙම ලිපියෙන් අපි ගවේෂණය කරන්නේ ගගනගාමීන් අභ්යවකාශයේදී ශාක වගා…
විදු ගවේශණ ~ Science Discoveries
වැසිකිළි ආසනයට වඩා 10 ගුණයක් අපිරිසිදු ජංගම දුරකථනය
මෙම ලිපියෙහි මූලික අන්තර්ගතය වන්නේ ජංගම දුරකථනවල පිරිසිදුකම පිළිබඳව සහ ඒවා වැසිකිළි ආසනවලට වඩා දස ගුණයකින් අපිරිසිදු බවට ඇති මතය සත්ය ද යන්න පරීක්ෂා කිරීමයි. එහි විද්යාත්මක පසුබිම, පර්යේෂණ, සහ…
චරිතාපදාන ~ Biography
මව්කිරි ගැලුම් 600ක් පරිත්යාග කළ “කිරි දේවතාවිය”
“එලිසබෙත් ඇන්ඩර්සන්-සියෙරා” දෙදරු මව ඔරිගන්හි බීවර්ටන් හි ප්රසිද්ධියට පත්ව ඇත්තේ මව්කිරි අවශ්යතා ඇති දරුවන් සඳහා කිරි පරිත්යාග කිරීමට ගත් තීරණය නිසා ය. ඇන්ඩර්සන්-සියෙරා මිනිසුන්ට පවසන්නේ උත්සාහය “ජීවන මාර්ගයක්” බවයි. “මිනිසුන්ට උපකාර කිරීමට හැකිවීම ගැන මට අනිවාර්යයෙන්ම සතුටක් දැනෙනවා, නමුත් එය මා…
ඔබේ දැනුම වර්ධනය කරන "විදුජය" විද්යා ඉ-සඟරාව ~ "ViduJaya" Science e-Magazine

ශ්රී ලාංකීය සිසු පරපුරට හෙළ බසින් විද්යා දැනුම සරලව සහ විනෝදාත්මකව සමීප කරන විද්යා ඉ-සඟරාව වෙත ඔබ සැම සාදරයෙන් පිළිගනිමු. ඔබගේ විද්යාත්මක දැනුම වර්ධනය කරගැනීම උදෙසා වැඩි වැඩියෙන් කියවන්න. ලොව වටා පුවත්, විද්යාත්මක කරුණු, පර්යේෂණ තොරතුරු හා විනෝදාත්මක දැනුම ගවේශණය කරන්න.

ඔබ දන්නවා ද? ~ Did You Know?
පාපැදිය පැදලා හිර ගෙදරින් නිදහස් වෙන සිරකරුවෝ
අපි හැමෝම විදුලිය ගැන දන්නවා නේද? එය අපේ ගෙවල් ආලෝකමත් කරන, රූපවාහිනිය බලන්න උදව් කරන,…
ක්රවුන් ශයිනස් (Crown Shyness) – ශාක වල අපූරු හැසිරීම
පෙරදිග වනාන්තරවලට හෝ උණුසුම් කලාපීය වනාන්තරවලට ගියොත්, ඔබට අහසේ දිස්වන ගස්වල අතු අතරින් විශේෂිත පරතරයක්…
සතුන් ගල් පිළිම බවට පත් කරන අප්රිකාවේ නැට්රොන් විල
නැට්රොන් විල යනු ටැන්සානියාවේ අරුෂා ප්රදේශයේ උතුරු න්ගොරොන්ගෝරෝ දිස්ත්රික්කයේ පිහිටි ක්ෂාරීය විලකි. මෙම අධිතාත්වික වැව…
ලෝකයේ බලවත්ම අම්ලය කුමක්ද? – ෆ්ලෝරෝඇන්ටිමොනික් ඇසිඩ්
ඇසිඩ් (acids) යනු රසායන විද්යාවේදී ඉතා වැදගත් සංයෝග වර්ගයකි. ඒවා ජලයේ දියවන විට හයිඩ්රජන් අයන (H⁺) නිකුත් කරන සංයෝග ලෙස හඳුන්වනු ලබයි. ඇසිඩ්වල බලවත්කම මනිනු ලබන්නේ ඒවායේ විඝටන ශක්තිය (dissociation strength) හෝ pH අගය මත ය. pH පරිමාණයේ අගය 0 සිට 14 දක්වා විහිදෙන අතර, 0 යනු ඉතා බලවත් ඇසිඩ්…
සිතට සුවය ~ Happy Mind
මනස කළඹන ග්රස්ථිය නියුරෝෂියාව (O.C.D)
“අර ළමයට අර මොකක් වෙලාද අච්චර අරහෙම අත හෝදන්නේ?” ඇතැම් විට ඔබත් මෙසේ පවසා ඇති, නැතිනම් යමෙක් පවසනවා හෝ අසා ඇති! ඇත්තෙන්ම එසේ වන්නේ ඇයි? මනෝවිද්යාවේදී ග්රස්ථිය අනිවාර්යතා අක්රමිකතාව (Obsessive…
වයසක උදවියට බලපාන ඩිමෙන්ෂියාව ගැන ඔබ දැනුවත්ද?
ඩිමෙන්ෂියාව යනු කුමක්ද? ඩිමෙන්ෂියා හෙවත් චිත්ත වික්ෂිප්ත රෝගය එසේ නැතහොත් අමතක වීමේ රෝගය යනු මැදි වියට පත් වීමත් සමඟ ඇතිවන අමතක වීමේ රෝගී තත්ත්වයකි. මෙම රෝගයේ විශේෂත්වය වන්නේ, රෝග ලක්ෂණ උග්ර වීමට පෙර එය හඳුනාගැනීමට…
වෙහෙස නැතිකරගෙන පාඩම් කිරීමට නැවුම් ආරම්භයක්
දවස පටන් ගනිද්දී හිතේ වගේම ගතේ තිබෙන ප්රබෝධය පැය කීපයක් ගෙවෙද්දී නොදැනීම නැති වෙනවා. ඊට හේතුව වැඩත් සමග ඇති වෙන පීඩනය එහෙම නැත්නම් මානසිකව ඇති වෙන වෙහෙස නිසා ඔබ අපහසුතාවයට පත් වෙනවා. මස් පිඬු වලට…
මිනිස්සුන්ට තියෙන අමුතු බය 10ක් – ඔබට…
මේ වගේ භීතිකා නැත්නම් බයවල් මිනිස්සුන්ට තියෙනවා කියල ඇහුවම ඔබ නිසැකව ම ගොඩක් පුදුමයට පත්වේවි.…
අන්යයන්ගේ ආකර්ශණය දිනා ගතහැකි සරල ක්රම 12ක්
අපි හැමෝටම පොදුවේ අවශ්ය වෙන දෙයක් තියෙනවා. ඒ තමයි අන්යයන්ට ආකර්ශණීය වන ආකාරය. නමුත් ආකර්ශණය…
ඔබත් මෘදුකාංග ඉංජිනේරුවෙක් වීමට සිහින දකිනවාද? #10
ප්රෝග්රැමිං (Programming – ක්රමලේඛනය) කියන්නෙ වර්තමානයේදී ළඟා කරගැනීමට අවශ්ය ගොඩක් වටිනා දක්ෂතාවයක් කිව්වොත් මම සම්පූර්ණයෙන්ම…
සිත පිනවන සොබාදහම, ජීවිතය විඳින්නට..
අධ්යාපනය ලබන ඔබ, ඔබේ ජීවිතය සොබාදහම සමඟ අර්ථවත්ව ගත කරන්න. එය විඳින්න. අනෙක් අයටද එය…
විද්යාත්මක හේතු ~ Scientific Reasons
ශරීරයේ හෝ කිහිලිවල ගඳ ඇතිවෙන්නේ මෙහෙමයි.
ශරීර ගන්ධය යනු මිනිසුන්ගේ දෛනික ජීවිතයේදී හමු වන සුලභ සංසිද්ධියකි. විශේෂයෙන්ම කිහිලිවලින් (axillae) එන ගන්ධය බොහෝ දෙනෙකුට අප්රසන්න අත්දැකීමක් වන අතර, එය සමාජීය හා පුද්ගලික සනීපාරක්ෂාවට ද බලපායි. මෙම ගන්ධය ඇතිවීමට හේතුව ජෛව රසායනික ක්රියාවලි මත රඳා පවතින අතර, එය දහදිය, බැක්ටීරියා, සහ ජානමය සාධකවල එකතුවකි. මෙම ලිපියෙන් අපි ශරීරයේ,…
“චාලි චාලි! ඔයා ඉන්නවද?” යෞවනයන් යක්ෂයන් කැඳවන්නේ ඇයි?
“චාලි චාලි, ඔයා ඉන්නවද?” මෙම මන්ත්රය දැන් දැන් ලංකාව පුරා ද පැතිර යමින් තිබේ: දරු දැරියන් සෑම තැනකම පැන්සල් ගොඩ…
හිරු උදාවේදී සහ හිරු බැස යෑමේදී අහස රතු පැහැයට හැරෙන්නේ ඇයි?
උදේ පාන්දර හෝ සවස් වන විට තැඹිලි හෝ රතු පැහැති හිරු දැකගත හැකි දසුනකි. Rayleigh scattering නම් සංසිද්ධිය හේතුවෙන් අහස මෙම…
‘සඳදුන්න‘ – තරු පිරි අහසක දේදුන්නක් බලමු.
ඔබ අනිවාර්යයෙන්ම දේදුන්න කියන සොබාදහමේ තිබෙන ලස්සනම නිර්මාණය දැකල ඇති කියලා මම විශ්වාස කරනවා. නමුත් ඔබ ‘සඳදුන්නක්‘ දැක තිබෙනවාද? ඇත්තටම…
උණු තෙල් තාච්චියේ හිඳ බවුන් වඩන භික්ෂුව – මෙය ඇත්තක්ද? බොරුවක්ද?
භික්ෂූන් වහන්සේ නමක් නටන උණු තෙල් තාච්චියක හිඳගෙන කිසිදු අපහසුවකින් තොරව භාවනා කරන අයුරු දැක්වෙන වීඩියෝවක් අන්තර්ජාලයේ සැරිසරන විට ඔබත්…
ඔබේ විද්යා දැනුම වර්ධනය කරගන්න. ~ Improve your science knowledge
කුහුඹුවෙක් නොවේ නම්, සොම්බීලගෙන් ඔබ ආරක්ෂිතයි.
ඔබ ප්රබන්ධ චිත්රපටි වල රසිකයෙක් නම්, මනෝ ව්යාධි ඝාතකයින්, ආක්රමණශීලී රොබෝවරුන්, පිටසක්වල ජීවීන් සහ මිනිසුන්ගේ මොළය සහ ශරීරය අත්පත් කරගෙන අක්රිය වූ යන්ත්ර බවට පත් කරන සොම්බී (zombie) සම්බන්ධවත් යම්…
අන්යයන්ගේ ආකර්ශණය දිනා ගතහැකි සරල ක්රම 12ක්
අපි හැමෝටම පොදුවේ අවශ්ය වෙන දෙයක් තියෙනවා. ඒ තමයි අන්යයන්ට ආකර්ශණීය වන ආකාරය. නමුත් ආකර්ශණය ලබා ගැනීමේ අරමුණු සහ අවශ්යතාවයන් විවිධ විය හැකියි. ඔබට අවශ්ය කුමක් නිසාද? හොඳයි, ඔබේ භෞතිකමය…
චුවිංගම් හැපීම විනෝදයක් ද? මුඛය තුළ ක්ෂුද්ර ප්ලාස්ටික් සැඟවුණු කතාව
ක්ෂුද්ර ප්ලාස්ටික්/ මයික්රෝප්ලාස්ටික් (Microplastics) යනු සෑම තැනකම පවතින, මිනිස් ජීවිතයේ දෛනික ක්රියාකාරකම්වලට බලපාන කුඩා ප්ලාස්ටික් කැබලි වේ. මෙම කුඩා අංශු, මිනිස් සිරුර තුළට ඇතුළු වීමට හැකි තරමට කුඩා වන අතර,…